به گزارش صدای بورس ،عرضه نیشکر به عنوان یکی از شرکتهای زیرمجموعه بانکهای صادرات و ملی در ۲۴ دی ماه انجام شد؛ این عرضه در شرایطی رخ داد که بانکهای خصوصی و دولتی کشور با بنگاهداری موجب افزایش نقدینگی، از جذابیت انداختن تولید، رانت، فساد، پولشویی، انحراف در منابع و ناترازی نظام بانکی شدهاند و بنابراین صرفاً با عرضه اولیه یک شرکت که ۸۰ درصد سهام آن متعلق به دو بانک مذکور است نباید خیلی زود نسبت به خروج بانکها از عرصه بنگاهداری اظهار امیدواری و خوشبینی کرد ولی میتوان آن را مقدمهای برای خروج آرام و کارشناسیشده بانکها از عرصه شرکتداری دانست.
سلطه بانکها بر اقتصاد ایران چنان گسترش پیدا کرده که در هر پروژه اقتصادی یا خودشان به کارفرمای بزرگ تبدیل میشوند یا اینکه حداقل باید سهامدار پروژه باشند. اکثر کارشناسان بر این باورند که بنگاهداری و جمود سرمایه و تحمیل تکالیف اضافه به ناترازی در نظام بانکی دامن زده است. بنا به گفته فرشاد محمدپور، معاون نظارت و تنظیمگری بانک مرکزی ناترازی بانکها به ۷۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده است. برای خروج بانکها از تراز منفی باید داراییهایشان مولد شوند و صرفاً نقش تأمینکننده تسهیلات مورد نیاز بخش تولید را ایفا کنند.
عرضه ۱۷۱ میلیون سهم «نیشکر»
بانکهای صادرات و ملی به عنوان دو بانک مهم کشور برای خروج از بنگاهداری و عمل به سیاستهای بانکی دولت با عرضه ۱۷۱ میلیون سهم شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی (با نماد نیشکر) در فرابورس چراغ اول را روشن کردهاند و امیدها را برای خروج نظام بانکی از بنگاهداری زنده نگاه داشتند. لازم به ذکر است که ۴۰ درصد سهام این شرکت متعلق به بانک ملی ایران و۴۰ درصد دیگر متعلق به بانک صادرات است. از نیشکر به عنوان بزرگترین عرضه اولیه تاریخ فرابورس با ارزشی بالغ بر ۵۰ همت نام برده میشود و انتظار میرود فتحالبابی برای عرضه اولیه دیگر شرکتهای زیرمجموعه بانکهای دولتی و خصوصی باشد.
هرچند اتفاق خوب و مثبتی در عرصه نظام بانکی رقم خورده و بارقههای امید برای خلاصی از بنگاهداری بانکها به وجود آمده اما به قول معروف نباید با «یک غوره سردی کنیم با یک مویز گرمی!» مسیر بسیار زیادی باقی مانده که هنوز طی نشده و تعداد بانکهایی که بنگاهداری میکنند بسیار زیاد هستند. در ادامه به تعدادی از بانکها که مالکیت حداکثری یا صد درصدی برخی شرکتها را برعهده دارند اشاره خواهد شد، البته به دلیل تعداد بسیار زیاد این بانکها به چند مورد منتخب در نمودارهای شماره ۱ و ۲ اشاره میشود.
در مجموع بانکهای کشور ۴۸۴ شرکت را زیرمجموعه خود دارند که ۱۲۸ مورد از آنها را خریداری کردهاند، ۲۷۶ مورد را مستقیماً تأسیس کردهاند، ۵۴ مورد را از طریق تملیک به دست آوردهاند و ۲۶ مورد را از طریق رد دیون دولت یا نهادهای گوناگون تصاحب کردهاند.
تلاشهای بسیاری برای عرضه سهام شرکتهای زیرمجموعه بانکها صورت پذیرفته که اغلب آنها موفق به عرضه در بورس نشدهاند و دلیلش هم یا به خاطر نبود مشتری است یا اینکه در ساختار هیأت مدیره بانکها توافقی حاصل نشده است. به عنوان مثال در خرداد ماه سال جاری بود که بانک ملی پس از سالها تلاش، برای عرضه ۶۳.۹۴ درصد از بلوک شرکت سرمایهگذاری گروه توسعه ملی با نماد «وبانک» دوباره به این اقدام مبادرت ورزید ولی ناکام ماند یا اینکه شرکت پالایش نفت تهران با نماد شتران مدتها به دنبال خرید ۵۱.۳ درصد از سهام پتروشیمی شازند از شرکتهای زیرمجموعه بانک ملی بود اما هر بار بنا به دلایل نامعلوم این واگذاری انجام نمیپذیرفت که البته در نهایت در اردیبهشت ماه سال جاری این واگذاری انجام شد.
در ادامه به اسامی معدودی از شرکتهای زیرمجموعه بانکهایی که در نمودار فوق مورد بررسی قرار گرفتهاند خواهیم پرداخت که سالهاست موضوع عرضه این شرکتها به بورس مطرح شده ولی فقط تعداد اندکی از آنها عرضه شدهاند.
نظر شما